Plug&play-variant
Wanneer is een ontwerp daadwerkelijk een productinnovatie? Wie bepaalt dat? En is er een kwalificatie aan verbonden? Een eenduidige definitie van productinnovatie is niet te vinden. Maar gemakshalve gaan we er vanuit dat een productinnovatie vernieuwend is en vooral beter en anders dan voorgaande producten.
Een productinnovatie ontstaat dus eigenlijk altijd uit een behoefte; want het kan tenslotte altijd: mooier, beter, sneller, stiller, groter òf kleiner, goedkoper, duurzamer, milieuvriendelijker, enzovoorts. Grote aanjagers van huidige productinnovaties en -ontwikkelingen zijn: energieprestatie, circulaire economie, milieuprestaties van gebouwen en CO2 reductie.
Binnen de scope van de verwarmingsindustrie omvat een productinnovatie standaard drie (3) elementen: energie-efficiënt, een zo laag mogelijke milieubelasting door te kiezen voor recyclebare materialen én een lage CO2 uitstoot van het systeem waarin het product wordt toegepast. Het gaat hier dus om het slim combineren van allerlei mogelijkheden om tot het meest optimale product te komen.
De verwarmingsindustrie heeft in de loop der jaren al heel wat productinnovaties laten zien, zoals de transities van steenkool naar olie, olie naar aardgas, vr-ketels naar hr-ketels en van hr-ketels naar hybride warmtepompen. Vooral in de laatste 25 jaar zijn door de keten enorme besparingen gerealiseerd in het verwarmen van de gebouwde omgeving. Zo is het aardgasgebruik van gemiddeld 3000 m3 per jaar per huishouden in 1990 teruggebracht naar 1400 m3 per jaar per huishouden in 2017 (bron: CBS).
En juist die hybride verwarmingsinstallatie, waarbij de sterke kanten van een hr-ketel en een warmtepomp bij elkaar worden gebracht is op dit moment een praktische ‘no-regret’ verwarmingsoplossing voor met name de bestaande bouw. Hierbij is de eigenaar ervan verzekerd dat zijn installatie op toekomstige CO2-vrije energiedragers kan functioneren én ook -afhankelijk van prijs en beschikbaarheid- kan overschakelen tussen CO2 vrij gas en CO2 vrije stroom.
Daarmee is deze productinnovatie een uitstekende oplossing voor de transitiefase waarmee direct wordt bespaard zonder dat er sprake kan zijn van een lock-in voor toekomstige CO2 vrije energiedragers en productinnovaties.
De volgende productinnovatie die eraan zit te komen is de zogenaamde plug&play-variant. Het verduurzamen van de totale – en vooral bestaande – gebouwde omgeving is een hele opgave. Om die uitdaging aan te gaan is een flinke opschaling van het aantal goed opgeleide installateurs noodzakelijk. Opschaling of niet, het installeren van hr-ketel- en warmtepompdeel moet sneller en eenvoudiger kunnen, de plug&play-variant moet daar aan tegemoet komen.
De verwarmingsindustrie heeft de afgelopen 60 jaar aan de basis gestaan van alle grote innovaties binnen de warmtevoorziening van de gebouwde omgeving en de daarmee gepaard gaande energiebesparing én maatschappelijke kostenreductie. Juist die twee laatste elementen zijn ook steeds meer van toepassing op de individuele gebruiker. De eindgebruiker wil inzicht en controle op het verbruik en dus de kosten. Het instellen van een dag of weekprogramma op de thermostaat is allang niet meer van deze tijd. Digitalisering is de toekomst en ook de thermostaat heeft een ‘smart switch’ gemaakt; want realtime en op aftand te bedienen door een app.
Op deze manier is de klant dus eigenlijk altijd ‘connected’ en voorzien van gebruiksgemak (geen gedoe). Bovendien zijn de huidige verwarmingstoestellen in staat om op afstand een onderhoudsindicatie af te geven en via een zelfdiagnose de onderhoudstijd te versnellen en te verkorten. Met de gewezen productinnovaties wordt de klant voorzien van een altijd werkend verwarmingssysteem dat is ingericht naar de persoonlijke wensen en voorkeuren.
Henk Sijbring, Voorzitter De Nederlandse Verwarmingsindustrie i.o.